İnternetin bizim için önemini hepimiz biliyoruz. Hemen herkesin hayatında büyük bir yere sahip olan internet o kadar çok yaygınlaştı ki, hayatımızı onsuz yaşayamaz olduk. Bilgisayar’a Giriş dersinde de öğrendiğimiz üzere internetin çalışma hızını ve şeklini ağ çeşitleri başlığında anlatacak olursak;

###Ağ Bağlantısı Nedir? Ağ bağlantısı kavramına iki pencereden bakmalıyız. Ağ bağlantısı denildiğinde ilk düşünülmesi gereken internettir. Ağ bağlantısı kavramına bu yönden baktığımızda şöyle açıklayabiliriz: Ağ bağlantısı, bilgisayarımızın internete kablolu ya da kablosuz bir şekilde ulaşabilmesini sağlayan sistemler bütünüdür. Diğer bir yandan bakıldığında ise ağ bağlantısı, birden fazla sayıdaki bilgisayarınmkablolu ya da kablosuz bir şekilde birbiri ile veri alışverişinin yanında ortak donanım birimlerini kullanabilmelerini sağlayan sistemler bütünüdür. Ağ bağlantısı denildiğinde akla gelecek terimlerin başında sunucu ve kullanıcı kavramları gelmektedir.

###Sunucu ve Kullanıcı Kavramları Ağ bağlantısı teknolojileri ilk geliştirildikleri zamanlarda, bir ana bilgisayar ve bu bilgisayardan hem donanımsal hem de yazılımsal olarak çok düşük özelliklere sahip olan kullanıcı bilgisayarları(terminaller) vardı. Terminal denilen bu bilgisayarlar aynı zamanda ana bilgisayarın işlemcisini ve sabit diskini kullanıyorlardı. Ana bilgisayarın arızalanması sırasında bütün ağ elemanları devre dışı kalırken, aynı zamanda onarımlarının maliyeti de çok yüksek oluyordu. Böylesi büyük bir sorunu ortadan kaldırmak isteyen geliştiriciler kullanıcı(istemci)/sunucu adı verilen bir ağ modeli ortaya koydular. Bu modelde her bilgisayar kendi kendine çalışabiliyorken yine ağa bağlanabilmek için sunucu adı verilen bir ana bilgisayara ihtiyaç duymaktadırlar. Kullanıcı olarak adlandırılan birimleri, basitçe, kendinden başka bir bilgisayardan yardım isteyen birim olarak tanımlayabiliriz.

Ağ bağlantıları kurulurken kapsadığı alana dikkat edecek olursak, 3 tip ağ çeşidi bulunmaktadır:

• Yerel Alan Ağları(LAN)
• Metropolitan Ağlar(MAN)
• Geniş Alan Ağları (WAN)

###Yerel Alan Ağları İsminden de anlaşılabileceği gibi yerel alan ağları, bir yerleşke ya da kuruluşta kullanılan dışarıya kapalı ağlardır. Bilgisayarlar arası mesafenin 1 kilometreyi geçmediği bu ağ çeşidi genellikle internete bağlanabilmek ya da basit uygulamaların ortak kullanımı için kullanılır.

###Metropolitan Ağlar Yerel alan ağlarının biraz daha gelişmiş hali olan bu ağ tipi genellikle üniversitelerin yerleşmelerinde ve büyük iş yerlerinde kullanılmaktadır.

###Geniş Alan Ağları Yerel alan ağlarının birleşiminden oluşan bir ağ çeşidi olan geniş alan ağlarında yönlendirici ve çoklayıcı gibi donanım birimlerinin bulunmaktadır.

Ağ bağlantıları kurulurken bilgisayarların birbirine bağlanış şeklini göz önünde bulundurduğumuzda, iki ana başlık olan LAN ve WAN topolojileri akla gelmelidir.

###LAN Topolojileri Yerel alan ağlarından kullanılan 3 tip topoloji bulunmaktadır:

• Ortak Topoloji(BUS)
• Halka Topoloji(Ring)
• Yıldız Topoloji(Star)

###Ortak Yol Topoloji(BUS) Bu topoloji çeşidinde tüm terminaller (bilgisayarlar) düz bir çizgi halinde sıralanmışlardır. İletilen bilgiyi tüm terminaller görüyor olmasına karşılık, her bilgisayar kendine ait olan bilgiyi alır. Hattaki veri akışı çift yönlü olduğu için veri çakışması olabileceği düşünülmüş ve protokollerin bunu engellemek amaçlı kullanılmasına olanak sağlanmıştır. Bus topolojisi kurulurken koaksiyel kablo kullanılır. Her bir bilgisayar ağa T-konektörler ile bağlanır. Avantajları;

• Kablo yapısı güvenlidir.
• Yeni bir istasyon eklemek çok kolaydır.
• Merkez birime ihtiyaç duyulmaz.

Dezavantajları;

• Ağda en fazla 30 bilgisayar bulunabilir.
• Ağın uzunluğu ince koaksiyelde 185, kalın koaksiyelde 500 metreden fazla olamaz.
• Bir istasyon arızalandığında tüm ağ devre dışı kalır. Bu yüzden arıza tespiti zordur.

###Halka Topoloji(Ring) Bu ağ çeşidinde tüm bilgisayarlar bir halkanın elemanları konumundadırlar. Ağa düşen her bilgiyi BUS topolojisinde de olduğu gibi tüm bilgisayarlar görür fakat bilginin adresi ile kendi adresi uyum gösteren bilgisayara iletilir. Eğer bilgi hiçbir bilgisayar tarafından alınmamış ise devre dışı kalır.

Avantajları;

• Kablo yapısı güvenlidir.
• Yeni bir istasyon eklemek çok kolaydır.
• Merkez birime ihtiyaç duyulmaz.

Dezavantajları;

• Maliyet bakımından diğer ağlardan biraz daha pahallıdır.
• İletişim hızları kablolama sisteminize bağlıdır.
• Hem ağın yayıldığı tüm alan hem de bilgisayarlar arası mesafe sınırlıdır.
• Sistemin hızı devreye eklenen her elemanla biraz daha azalır.

###Yıldız Topoloji(Star) Bu ağ çeşidinde merkezde bir sunucu bilgisayar bulunur ve tüm kullanıcı bilgisayarlar bu sunucuya bağlıdır.Bu sistemde, gönderilecek veri ilk önce merkezi birime gönderilir. Bu merkezi birim de ağın düzenini sağlayacak şekilde bu veriyi hedef bilgisayarlara iletir. Genel olarak bu merkezi birime HUB ya da SWITCH (anahtar) denilmektedir. Kullanılan ağ kartına göre hızının değişebildiği bu ağda, merkez ile istasyonlar arasındaki mesafe en fazla 100 metre olabilir. Merkezdeki birimin üzerindeki ışıkların yanıp yanmaması durumuna bakılarak arızalı istasyonun bulunabilmesi tüm ağın güvenliğini sağlamaktadır.

Avantajları;

• İstasyonların arızalanması ağı etkilemez.
• Ağa yeni bir istasyon eklemek çok kolaydır.
• Ağ yönetimi kolaydır.
• Kullanılan ağ elemanına göre ağın hızı artırılabilir.

Dezavantajları;

• Merkezde oluşacak arıza tüm ağın devre dışı kalmasına neden olabilir.
• Her bir istasyon için ayrı bir koaksiyel kablo kullanılacağından maliyet yüksek, kablo kirliliği çoktur.

###WAN Topolojileri WAN topolojisinde başlıca iki tip topoloji vardır:

• Ağaç Topolojisi
• Örgü Topolojisi

###Ağaç Topoloji Hiyerarşik topoloji olarak da bilinen ağaç topolojisinde, ağacın merkezinde bir bilgisayar bulunurken tüm sorumluluklar bu bilgisayara aittir. Bu sistemlerde dallanma arttıkça görevi en az olan bilgisayara doğru bir geçiş gözlenmektedir.

###Örgü Topoloji Mesh Topoloji de denilen örgü topolojisinde ağ yapısı incelendiğinde belirli bir düzen görülmemektedir. Her bilgisayar kendine en yakın olan bilgisayara bağlanmaktadır.